U cilju prevencije karcinoma grlića materice u Domu zdravlja Berane trenutno je u toku novi ciklus skrininga na HPV - Humani papilloma virus, koji je u 99% slučajeva uzročnik tog oboljenja.
Šta je skrining? Rano otkrivanje maligniteta (skrining ili probir) je preventivna multidisciplinarna javno-zdravstvena aktivnost koju inicira država, među zdravom, asimptomatskom populacijom, sa prosječnim rizikom obolijevanja, u cilju detekcije maligniteta u ranim fazama bolesti što rezultuje smanjenjem obolijevanja i smrtnosti od malignih bolesti za koje se skrining uvodi. Ranim otkrivanjem povećava se mogućnost izliječenja, poboljšava kvalitet života bolesnika i produžava period preživljavanja uz istovremeno smanjenje troškova liječenja i zbrinjavanja takvih pacijenata.
Skrining raka grlića materice započeo 18. jula 2016. godine u opštini Podgorica. Ciljnu grupu činile su žene, registrovane kod izabranih ginekologa u dobnoj skupini 30 do 34 godina.
Od 1. februara 2018. godine skrining se sprovodi na nacionalnom nivou, a od 1. februara 2019. godine ciljnu grupu čine žene koje su izvršile odabir i registraciju kod izabranog doktora za žene - ginekologa i koje imaju između 30 i 52 godine starosti. Ukoliko se do sada nisu registrovale, žene ove životne dobi imaju mogućnost da se samoinicijativno uključe u program javljajući se timu izabranog ginekologa.
Primarni skrining test je određivanje prisustva DNK HPV (humanog papilloma virusa) u brisu grlića materice (cervikalnom brisu). Uzorkovanje cervikalnih briseva za ispitivanje na prisustvo visokorizičnih genotipova HPV-a vrše izabrani ginekolozi. Uzorkovanje cervikalnih briseva je jednostavna, neinvazivna i bezbolna procedura kojom se uzima bris grlića materice i kanala grlića maternice.
U Institutu za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG) vrši se analiza uzorkovanog materijala i rezultati se elektronskim putem šalju izabranim ginekolozima, koji obavještavaju žene. Rezultat skrining testa može biti: pozitivan, negativan i granična vrijednost.
Žene kod kojih je test pozitivan pozivaju se na dalju dijagnostiku koja obuhvata uzimanje LBC (Liquid Based Cytology) tzv. vlažni PAPA bris. Taj bris se uzima tek nakon tri mjeseca od dobijenog pozitivnog rezultata, jer je toliko potrebno epitelu grlića materice da se regeneriše. Takođe, kod tih žena se radi kolpokopski pregled, a na osnovu dobijenih rezultata LBC testa i kolposkopskog pregleda, donosi se odluka o daljem tretmanu. Ukoliko se pronađu ćelije koje mogu ukazivati na promjene na gliću materice one se mogu ukloniti u ranom stadijumu i na taj način se spriječiti razvoj karcinoma grlića materice.
Ukoliko je rezultat testa negativan, to znači da kod žene nije identifikovan neki od visoko onkogenih serotipova HPV virusa i da žena pripada populaciji sa smanjenim rizikom. Takav test se ponavlja za pet godina.
Ukoliko je rezultat testa granične vrijednosti onda se takav test ponavlja za godinu dana.
Ovim putem želimo da pozovemo sve pacijentkinje starosne dobi od 30 do 52 godine da se jave izabranim dokdtorima za žene u Centru za reproduktivno zdravlje Doma zdravlja Berane i da uzmu učešća u skriningu. Skrining je potpuno besplatan.
Nađite vremena. Vodite računa o svom zdravlju. Živite zdravo!