Na Dan borbe protiv zloupotrebe i krijumčarenja droge koji se 26. juna obilježava u cijelom svijetu, zaposleni Doma zdravlja Berane, prigodnim aktivostima, pojašnjavali su svojim sugrađanima razloge da kažu NE drogama i na taj način sačuvaju svoj život.
Dok su medicinske sestre i tehničari iz Jedinice za patronažu gostima ugostiteljskih objekata u glavnoj beranskoj ulici dijelili brošure sa kratkim informacijama o zloupotrebama droga, dr Rajko Raičević, specijalista psihijatar u Centru za mentalno zdravlje Doma zdravlja Berane, bio je gost lokalnog javnog servisa Radio Berane, putem čijih talasa je građanima Berana saopštio najnovije informacije o štetnosti droga.
Tokom gostovanja na radiju, doktor Raičević je prezentovao i detalje o Programu supstitucione terapije koji sprovodi Centar kojim rukovodi, kao i podatke o rezultaima koji su postignuti tokom realizacije Programa.
Inače, upotreba droga, odnosno zavisnost o drogama - narkomanija, jedan je od najznačajnijih socijalno - zdravstvenih problema, koji je usko povezan i sa drugim društvenim problemima kao što su siromaštvo, nezaposlenost, prostitucija, delikvencija, kriminal, beskućništvo.
Upotreba droga prouzrokuje pomućenje svijesti i slabljenje intelektualnih funkcija i budnosti. Izaziva stanje euforije i zaboravnost. Poslije izvjesnog vremena uzimanja i navikavanja razvija se tolerancija na narkotike, efekti su im slabiji, pa je potrebno povećavanje doze. Period dejstva prethodne doze se vremenom znatno skraćuje, a potreba za sljedećom dozom postaje neodoljiva.
Osim psihičkog, droge ugrožavaju i fizičko zdravlje zavisnika zbog infekcija koje se mogu na taj način prenijeti (hepatitis, AIDS, endokarditis, tetanus), djelovanja supstanci koje se miješaju sa drogama (moždane embolije, alergije), loše higijene i neuhranjenosti, uličnog načina života, opasnosti od predoziranja.
Droge izazivaju jake apstinencijalne simptome koji počinju obično 10 sati nakon poslednjeg uzimanja žudnja za supstancom, razdražljivost napetost nesanica gubitak apetita, mučnina znojenje, drhtanje i preosjetljivost na spoljne draži.
Po definiciji, droge su supstance koje, unešene u organizam, dovode do izmjene svijesti, opažanja, doživljaja realnosti i ponašanja. Pojam droga je u modernoj medicini zamijenjen pojmom psihoaktivna supstanca.
Psihoaktivne supstance koje izazivaju stanja psihičke i fizičke zavisnosti dijele se u sljedeće grupe:
- Narkotici opijum i njegovi derivati morfin, heroin, dilaudid i sintetski analgetici (metadon, petantin),
- Hipnotici, sedativi i mali trankilizeri (barbiturati, meprobamat, benzodiazepini;
- Psihostimulansi (kokain, amfetamin); Halucinogeni (LSD, fenciklidin-PCP);
- Preparati kanabisa indijske konoplje (hašiš i marihuana);
- Organski rastvarači (lijepak, boje, aceton, benzin...).
Sve informacije o štetnosti psihoaktivnih supstanci i načinima liječenja zavisnosti koje one stvaraju mogu se dobiti u Centru za mentalno zdravlje Doma zdravlja Berane, svakog radnog dana od 7 do 15 časova.